سپتیک تانک مخزنی ساده معمولاً از جنس پلی‌اتیلن است که برای مدیریت فاضلاب در مناطقی که به سیستم دفع فاضلاب متصل نیستند، مورداستفاده قرار می‌گیرد. جمع‌آوری و مدیریت اصولی فاضلاب برای حفظ سلامت آب‌های زیر زمینی و پوشش گیاهی بسیار مهم است.
اگر در مورد اینکه سپتیک تانک چیست، چگونه کار می‌کند و برای چه مواردی استفاده می‌شوند سؤالی دارید، پاسخ‌های موردنیاز در اینجا آمده است.
سپتیک تانک چیست؟
سپتیک تانک مخزنی است که در آن تصفیه فاضلاب با فرایندهایی مانند ته‌نشینی، شناورسازی و تصفیه بیولوژیکی انجام می‌شود. فرایندهای فیزیکی و بیولوژیکی اصلی‌ترین فرایندهایی هستند که باعث تصفیه فاضلاب در سپتیک تانک می‌شوند. این فرایندها عمدتاً شامل ته‌نشینی، شناورسازی و فرایندهای بی‌هوازی بیولوژیکی می‌شوند که هر کدام بخشی از بار آلودگی را کاهش می‌دهند.
سپتیک تانک‌ها در واحدهای مسکونی و ویلایی، مجتمع‌های مسکونی و اداری، کارگاه‌های ساختمانی، کارخانه‌های تولیدی و صنعتی، هتل‌ها، رستوران‌ها و مجتمع‌های تفریحی و ورزشی کاربرد فراوانی دارند. فاضلاب از طریق لوله‌کشی وارد مخزن شده و در طی زمان ته‌نشین می‌شود. فاضلاب سنگین ته‌نشین می‌شود و پساب با آلودگی کمتر در لایه بالایی قرار می‌گیرد. پساب از طریق لوله خارجی به محیطی که برای دفع پساب در نظر گرفته شده است تخلیه می‌شود.
زباله‌هایی که در اثر هضم بی‌هوازی تجزیه نمی‌شوند باید در نهایت از سپتیک تانک خارج شوند. در غیر این صورت سپتیک تانک پر می‌شود و فاضلاب حاوی مواد تجزیه نشده مستقیماً به میدان زهکشی تخلیه می‌شود. این امر نه‌تنها برای محیط‌زیست مضر است، بلکه اگر لجن از مخزن سپتیک سرریز کند، ممکن است لوله‌ها را مسدود کند یا تخلخل خاک اطراف را کاهش دهد که نیاز به تعمیرات گران‌قیمت دارد.
هنگامی که یک مخزن سپتیک تخلیه می‌شود، لجن انباشته شده توسط یک کامیون خلأ از مخزن پمپ می‌شود. اینکه هر چند وقت یکبار باید سپتیک تانک تخلیه شود به حجم مخزن نسبت به ورودی مواد جامد، مقدار مواد جامد غیرقابل‌هضم و دمای محیط (زیرا هضم بی‌هوازی در دماهای بالاتر کارآمدتر انجام می‌شود) بستگی دارد.
انواع سپتیک تانک
انواع سپتیک تانک‌ها معمولاً از نظر مخازن به چند دسته تقسیم می‌شوند:
- سپتیک تانک پلی‌اتیلن
- سپتیک تانک پلی‌اتیلن دوجداره
- سپتیک تانک پلی‌اتیلن تک‌جداره
- سپتیک تانک‌های بتنی
- سپتیک تانک پیش‌ساخته بتنی
- سپتیک تانک‌های آجری (مصالح ساختمانی)
- سپتیک تانک فایبرگلاس
در بین دسته‌بندی بالا، امروزه سپتیک تانک پلی‌اتیلن مرسوم‌تر است. پلی‌اتیلن ماده‌ای مقاوم، سبک، مقرون‌به‌صرفه و با طول عمر بالا است که این خصوصیات آن را برای ساخت سپتیک مناسب می‌کند. سپتیک تانک پلی‌اتیلن با قابلیت دفن در زیر خاک بسیار به اشغال فضای کمتر کمک می‌کند. علاوه بر این، این مخزن پلی اتیلن کاملاً آب‌بند بوده و خطر نشت و انتشار فاضلاب به فضای اطراف را کاهش می‌دهند.
اجزای سپتیک تانک
مخزن اصلی
مخزن اصلی که به‌عنوان سپتیک تانک اصلی نیز شناخته می‌شود، جایی است که فاضلاب را جمع‌آوری و ذخیره می‌کند. این مخزن معمولاً از مواد مقاومی مانند بتن یا پلی‌اتیلن ساخت می‌شود و دارای طراحی و ساختاری مناسب برای نگهداری فاضلاب است.
لوله‌های ورودی و خروجی
لوله‌های ورودی و خروجی وظیفة ورود فاضلاب به مخزن و خروج پساب از سپتیک را به عهده دارند معمولاً از مواد مقاومی مانند پی‌وی‌سی (PVC)، پلی‌اتیلن و یا فولاد ضدزنگ ساخته می‌شوند و برای جلوگیری از نشت فاضلاب باید به‌درستی نصب شوند.
دیواره میانی
دیواره میانی سپتیک تانک را به دو قسمت تقسیم می‌کند و از ورود چربی و روغن به قسمت دوم مخزن جلوگیری می‌کند.
ونت هوا
فرایند تجزیه و تصفیه فاضلاب نیاز به تهویه مناسب دارد. این سیستم تهویه معمولاً شامل لوله‌ها و مجموعه‌ای از لوله‌های تهویه است که بوی نامطبوع درون مخزن را خارج می‌کند.
منطقه زلال سازی
شامل ۳۰ درصد از حجم کل مخزن سپتیک را شامل می‌شود و محل جمع‌آوری پساب تصفیه شده در قسمت اولیه سپتیک تانک است. این بخش از مخزن فرصت بیشتری برای تصفیه بهتر در اختیار پساب می‌گذارد.
بافل مخزن سپتیک
بافل یا غربالگر پساب معمولاً در نزدیکی خروجی طراحی می‌شود و از ورود جامدات شناور و یا جامدات قابل‌حل به پساب خروجی جلوگیری کند. ایجاد جریان شدید و تلاطم در سپتیک تانک، روند جداسازی لایه‌های فاضلابی را دچار مشکل خواهد کرد؛ بنابراین حجم مخزن و سایز و شکل بافل به‌گونه‌ای طراحی می‌شود که تلاطم‌ها به حداقل برسد.
مزایا و معایب سپتیک تانک
داشتن و راه‌اندازی سپتیک تانک مزایا و معایبی دارد.
مزایای سپتیک تانک
- تصفیه فاضلاب ساده و مقرون‌به‌صرفه خواهد بود.
- باتوجه‌به پروژه می‌توان آن را در هر عمقی نصب کرد.
- سهولت و سرعت در نصب و ارزان‌بودن (به دلیل وزن سپتیک تانک مخزن که هزینه‌های سربار زیادی را از بین می‌برد)
- تصفیه فاضلاب در مناطق دورافتاده بدون امکانات
- طول عمر حداقل 50 سال
- هزینه پایین تعمیر و نگهداری
- استحکام بالای و اشغال فضای اشغال کم به دلیل امکان دفن
- مقاومت بالا در برابر اشعه ماورای‌بنفش
- مقاومت شیمیایی بالا در برابر اسیدها، گازهای فاضلاب
- مقاومت در برابر خوردگی خاک و مواد اسیدی در خاک
- انعطاف‌پذیری بالا برای استفاده بهینه در مناطق ناهموار
- امکان ساخت آنها در ابعاد دلخواه
- آب‌بندی کامل و دقیق
- سالم و مقاوم
- مقاومت خوب در برابر شکستگی و ترک (در برابر زلزله)
- مناسب برای تصفیه فاضلاب واحدهای کوچک
معایب سپتیک تانک
از همان ابتدا، نقطه‌ضعف این سیستم این است که یک مخزن سپتیک نیاز به نگهداری و مراقبت دارد. در غیر این صورت در معرض خطر نشت فاضلاب به فضای دفن مخزن قرار خواهید گرفت که خوشایند نیست!
اگر سپتیک تانک خود را به‌درستی نگهداری کنید، می‌توانید مقدار پمپ‌های خروجی را کاهش دهید و همچنین هزینه‌های غیرضروری را کاهش دهید.
همچنین ممکن است که اگر سپتیک تانک خود را به‌درستی نگهداری نکنید، ممکن است مجبور شوید با سینک‌ها و توالت‌های مسدود شده روبه‌رو شوید. این به این دلیل است که سیستم‌های سپتیک می‌توانند حساس باشند.
برخی از مقامات بهداشتی تأکید به تخلیه مخازن در فواصل زمانی معین دارند، درحالی‌که برخی دیگر آن را به تصمیم بازرس واگذار می کنند. برخی از سیستم‌ها نیاز به پمپاژ هر چند سال یا زودتر دارند، درحالی‌که برخی دیگر ممکن است بین 10 تا 20 سال بین پمپاژها فاصله داشته باشند. یک سیستم قدیمی با مخزن کوچک‌تر که توسط یک خانواده بزرگ استفاده می‌شود، به پمپاژ بسیار بیشتری نسبت به سیستم جدیدی که فقط توسط چند نفر استفاده می‌شود، نیاز دارد. تجزیه بی‌هوازی با پر شدن مجدد مخزن به‌سرعت از نو شروع می‌شود.
یک مخزن خالی ممکن است توسط فشار هیدرواستاتیک آسیب ببیند و باعث شود تا مخزن تا حدی از زمین “شناور” شود، به‌خصوص در شرایط سیل یا شرایط زمین بسیار مرطوب.
نگهداری سپتیک تانک
به طور متوسط سیستم سپتیک خانگی باید حداقل هر سه سال یکبار توسط یک متخصص خدمات سپتیک بازرسی شود. سپتیک تانک‌های خانگی معمولاً هر سه تا پنج سال یکبار پمپاژ می‌شوند. سیستم‌های جایگزین با سوئیچ‌های شناور الکتریکی، پمپ‌ها یا اجزای مکانیکی باید بیشتر بازرسی شوند.
اینها عوامل عمده‌ای هستند که بر تعداد دفعات پمپاژ سیستم سپتیک شما تأثیر می‌گذارند:
- اندازه خانوار
- کل فاضلاب تولید شده
- حجم مواد جامد در فاضلاب
- اندازه تانک سپتیک
از آب به طور مؤثر استفاده کنید.
تمام آبی که یک خانه به لوله‌های خروجی خود می‌فرستد به سیستم سپتیک آن ختم می‌شود. هر چه یک خانوار آب بیشتری صرفه‌جویی کند، آب کمتری وارد سیستم سپتیک می‌شود. استفاده کارآمد از آب عملکرد سیستم سپتیک را بهبود می‌بخشد و خطر خرابی را کاهش می‌دهد.
زباله‌ها را به‌درستی دفع کنید
بسیاری از موادی که ممکن است در فاضلاب ریخته شوند به‌راحتی تجزیه نمی‌شوند. این می‌تواند برای باکتری‌های سالمی که در سپتیک تانک شما رشد می کنند تا به تجزیه مواد آلی کمک کنند، مضر باشد. چه آن را در توالت بریزید، چه آن را در سطل زباله خرد کنید یا آن را در سینک، دوش یا حمام بریزید، هر چیزی که در فاضلاب شما پایین می‌رود به سیستم سپتیک شما ختم می‌شود. آنچه از لوله‌کشی‌های فاضلاب پایین می‌رود بر نحوه عملکرد سیستم سپتیک شما تأثیر می‌گذارد.
توالت‌ها سطل زباله نیستند! سیستم سپتیک شما سطل زباله نیست. باید تاحدامکان از ورود موارد زیر به داخل سپتیک تانک جلوگیری شود:
انواع چربی و روغن
دستمال‌های غیر قابل شستشو، مانند دستمال مرطوب بچه یا دستمال مرطوب دیگر
فیلم‌های عکاسی
محصولات بهداشتی زنانه
کاندوم
نخ دندان
پوشک
ته‌سیگار
پاکت‌های قهوه
بستر گربه
دستمال توالت
بسته‌های دارو
مواد شیمیایی خانگی مانند بنزین، روغن، آفت‌کش‌ها، ضد یخ و رقیق‌کننده‌های رنگ و رنگ
قیمت سپتیک تانک
محاسبه قیمت سپتیک تانک باتوجه‌به ابعاد آن، مشخصات مواد مصرفی و گرید مواد و قطر و وزن مخازن و بر اساس استانداردهای این محصول انجام می‌شود.
لیست قیمت سپتیک تانک و همچنین قیمت سپتیک تانک پلی‌اتیلن بر اساس قیمت مواد اولیه فروش در بورس با درنظرگرفتن هزینه تولید و تحویل درب کارخانه و بر اساس گرید مواد اولیه محاسبه می‌شود. بر حسب کیلوگرم یا بر اساس حجم مخزن قیمت نهایی اعلام می‌شود.
